Zanieczyszczenie powietrza przez tiry kosztuje Europę 43 do 46 miliardów euro (56 – 60 mld dolarów) rocznie. Jak stwierdza raport przygotowany przez Europejską Agencję Ochrony Środowiska, koszt ten może zostać przeniesiony na ciągniki siodłowe.

Najwyższe koszty ponoszą Szwajcaria i Luksemburg, przez które przebiegają główne trasy tranzytowe i które nie mają dostępu do morza. Poważnie zadłużone Włochy także cierpią z powodu kosztów utrzymania służby zdrowia związanych ze spalinami produkowanymi przez ciężarówki.

Europejska Agencja Ochrony Środowiska (EEA) dostarczyła Komisji Europejskiej oficjalne dane odnośnie Unii Europejskiej oraz sąsiadujących z nią krajów.

Kraje członkowskie zobowiązane są do przedstawienia do października swoich planów implementacji europejskich przepisów dotyczących sprawiedliwego obciążania kosztami użytkowania dróg.

Prawo to daje możliwość włączenia kosztów opieki zdrowotnej związanej z zanieczyszczeniem powietrza do opłat za użytkowanie dróg, co mogłoby zachęcić do zmiany na rzecz bardziej ekologicznych pojazdów.

„Gospodarka europejska opiera się na transporcie przy użyciu ciężarówek. Lecz należy wziąć pod ukryty koszt – pogarszanie się poziomu zdrowia oraz utrata życia. Koszt ten jest wysoki zwłaszcza dla obywateli Europy mieszkających blisko głównych szlaków tranzytowych”, zauważa Jacqueline McGlade, dyrektorka EEA.

“Poprzez przeniesienie tych kosztów na ceny dóbr, możemy zachęcać do stosowania mniej uciążliwych form transportu oraz stosowania czystszych technologii”.
Zanieczyszczenie powietrza jest związane z chorobami układu krążenia, rakiem oraz innymi schorzeniami płuc. Ogólnie szacuje się, iż przyczynia się ono rocznie do 3 milionów dni spędzonych na zwolnieniach lekarskich, a także do 350 tysięcy przedwczesnych zgonów w Europie.

Finansowy koszt zanieczyszczenia powietrza ze wszystkich dróg tranzytowych szacowany jest na 100 miliardów euro rocznie. Ciężarówki pokrywają niecałą połowę tych kosztów.

EEA zauważyła także, że spaliny produkowane przez silniki diesla, które są używane w większości tirów , powodują większe zanieczyszczenie na kilometr niż inne paliwa, takie jak benzyna, a w krajach bez dostępu do morza trudniej o rozproszenie się tych spalin.

Średni koszt zatruwania powietrza przez ciężarówkę o masie 12-14 ton jest najwyższy w Szwajcarii. Jak podaje raport wynosi on 12 eurocentów na 1 km. Koszty są również wysokie w Austrii, Luksemburgu, Niemczech, Włoszech czy Rumunii – około 8 centów na 1 km. Dla Polski EEA szacuje go na poziomie około 5 eurocentów. 
Dla kontrastu, na Cyprze, w Finlandii i na Malcie koszt ten to jedynie około pół centa na kilometr.

Komisja Europejska przygotowuje obecnie rewizję legislacji na temat jakości powietrza. Jako szczególnie istotne postrzegane jest rozwiązanie problemu silników diesla, które Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w zeszłym roku połączyła z zachorowaniem na raka.

Raport EEA (ang)

tłum. Justyna Świdrak